Słowa kluczowe
subiektywizm
logos
logocentryzm
malarstwo
antropologia sztuki
antropologia malarstwa
Jak cytować
Abstrakt
W tekście podjęto rozważania na temat fenomenu ludzkiej mowy oraz relacji słowo - obraz, w odniesieniu do kultury współczesnej (opartej na tradycji logocentryzmu, lecz coraz silniej zdominowanej przez obraz i „narrację ekranowego algorytmu”), a także w kontekście wyzwań współczesnej edukacji szkolnej. Za główne zadanie szkoły uznać należy stwarzanie uczniom optymalnych warunków rozwoju języka jako podstawowego atrybutu człowieczeństwa, dzięki któremu człowiek poznaje i oswaja świat. Tak sformułowany cel, możliwy do realizacji także w ramach wy-sławiania obrazów, wymaga jednak odejścia od edukacyjnego prowincjonalizmu i przyjęcia z pełną konsekwencją antropocentrycznego modelu kształcenia.
Bibliografia
Arnheim R. Myślenie wzrokowe, tłum., M. Chojnacki, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Belting H., Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie, tłum. M. Bryl, UNIVERSITAS, Kraków 2002.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Braudel F., Historia i trwanie, tłum. B. Geremek, Czytelnik, Warszawa 1999.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Cassirer E., Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury, tłum. A. Staniewska, Czytelnik, Warszawa 1998.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Chmielowski P., Poezya w wychowaniu, Wydawnictwa E. Orzeszkowej i S-ki, Wilno 1881.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Eliot T. S., Kto to jest klasyk i inne eseje, tłum. M. Heydel, M. Niemojewski, H. Pręczkowska, M. Żurowski, Znak, Kraków 1998.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Gadamer H-G., Rozum, słowo, dzieje, tłum. M. Łukasiewicz, K. Michalski, PIW, Warszawa 2000.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Jędrychowska M., Najpierw człowiek. Szkolna edukacja kulturowo-literacka a problem kształcenia dydaktycznego polonistów. Refleksja teleologiczna, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 1996.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kłakówna Z. A., Kołodziej P., Waligóra J., Pakt dla szkoły. Zarys koncepcji kształcenia ogólnego, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kłakówna Z. A., Przymus i wolność. Projektowanie procesu kształcenia kulturowej kompetencji. Język polski w klasach IV-VI szkoły podstawowej, w gimnazjum i liceum, Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków 2003.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kołakowski L., Mini-wykłady o maxi-sprawach, Znak, Kraków 2004.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kołodziej P., Malarstwo – zguba i ocalenie, [w:] Annales Universitatis Pedagogicae Cracoviensis. Studia de Arte et Educatione VI. Wokół słowa, obrazu i edukacji, pod red. M. Nęckiej, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2011, s. 82-111.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kołodziej P., O „czytaniu” dzieła malarskiego w szkole – inspiracje, kontynuacje, zaniechania, [w:] Annales Universitatis Pedagogicae Cracoviensis. Studia at Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae, Pertinentia II, pod red. M. Jędrychowskiej, D. Łazarskiej, E. Mikoś, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2010, s. 59-75.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kołodziej P., Warunki odbioru dzieła malarskiego w szkole, czyli o strukturowaniu sytuacji wytwarzania znaczeń, [w:] Annales Universitatis Pedagogicae Cracoviensis. Studia at Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae, Pertinentia I, pod red. M. Jędrychowskiej, M. Sienko, J. Waligóry, Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2010, s. 237-253.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kubińska O., George Steiner – próba zbliżenia, [w:] G. Steiner, W zamku Sinobrodego. Kilka uwag w kwestii przedefiniowania kultury, tłum, O. Kubińska, Atext, Gdańsk 1993.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Markowski M. P., Pragnienie obecności. Filozofie reprezentacji od Platona do Kartezjusza, słowo / obraz terytoria, Gdańsk 1999.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Miłosz Cz., Wiersze wszystkie, Znak, Kraków 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia, Opracował Zespół Biblistów Polskich, Wydawnictwo Pallotinum, Poznań – Warszawa 1982.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Schulz B., Opowiadania. Wybór esejów i listów, BN I/264, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 1998.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Przepis Kommissyi Edukacyi Narodowej na szkoły wojewódzkie, 1775 (nazwiska pod tekstem: Ignacy Xiąże Massalski, Michał Xiąże Poniatowski, August Xsiąże Sułkowski, Joachim Chreptowicz, Ignacy Potocki, Adam Xsiąże Czartoryski, Jędrzey Zamoyski, Antoni Poniński).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Rozwój i edukacja. Wielkie przewartościowanie, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2011, s. 113-116.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Spitzer M., Jak uczy się mózg, tłum. M. Guzowska-Dąbrowska, PWN, Warszawa 2008.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Steiner G., Rzeczywiste obecności, tłum. O. Kubińska, słowo/obraz/terytoria, Gdańsk 1997.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Steiner G., W zamku Sinobrodego. Kilka uwag w kwestii przedefiniowania kultury, tłum, O. Kubińska, Atext, Gdańsk 1993.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Strzemiński W., Teoria widzenia, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1974, s. 14, 15.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Świderkówna A., Rozmowy o Biblii. Nowy Testament, PWN, Warszawa 2002.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Vetulani J., Mózg: fascynacje, problemy, tajemnice, Homini, Kraków 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##