Kultura pamięci w szkolnym dyskursie polonistycznym
PDF

Słowa kluczowe

kultura pamięci
kanon

Jak cytować

Gromadzka, B. (2015). Kultura pamięci w szkolnym dyskursie polonistycznym. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Ad Didacticam Litterarum Polonarum Et Linguae Polonae Pertinentia, 4(140), 128–141. Pobrano z https://didactica.up.krakow.pl/article/view/2014

Abstrakt

Popularność badań nad pamięcią pokoleń, sposobami jej utrwalenie, przechowywania i przekazywania zajmują się obecnie badacze wielu dyscyplin. Kultura pamięci rozumiana jest jako społeczne zobowiązanie do zapamiętywania przeszłości w postaci świadectw, form upamiętnienia, rytuałów, obrazów i symboli.

Współcześnie, w polskiej szkole, widoczny jest odwrót od przeszłości, historii i pamięci. Nacisk położony został na sukces w przyszłości, a młodzi ludzie odwracają się od historii, coraz powszechniej nie rozumiejąc jej znaczenia dla teraźniejszości.

Zadaniem edukacji, także edukacji polonistycznej, powinno być przywrócenie kultury pamięci oraz pokrewnej pamięci kulturowej, to znaczy pamięci wymienionej miedzy członkami społeczności, między pokoleniami w formie języka, narracji, obrazu i dźwięku.

W artykule zaproponowano klasyfikację form obecności kultury pamięci w kształceniu polonistycznym. Istnieje ona w trzech wątkach: intertekstualnym, lekturowym i narracyjnym. Każdy z nich jest ważną dla kolejnych pokoleń formą przekazywania pamięci zbiorowej. Intertekstualna kultura pamięci jest formą przechowywania pamięci o motywach, tematach, formach i gatunkami, to pamięć literatury o sobie samej. Lekturowa kultura pamięci przechowuje zbiór tekstów ważnych dla tożsamości kulturowej zbiorowości, a narracyjna kultura pamięci jest formą uczestniczenia w przeszłości poprzez utrwalanie i tworzenie indywidualnych przekazów pamięci.

Uzupełnieniem tych trzech modeli jest przestrzenna kultura pamięci, której celem jest rekonstruowanie w formie projektu edukacyjnego pamięci miejsca, czyli zapisu pamięci zbiorowej zakotwiczonej w miejscu. Ślady pamięci utrwalone we współczesnej topografii miasta służą ukazywaniu ciągłości między przeszłością a teraźniejszością.

PDF

Bibliografia

Culler J., Dekonstrukcja i jej konsekwencje dla badań naukowych, tłum. M.B. Fedewicz, [w:], Dekonstrukcja w badaniach literackich, red. R. Nycz, słowo/obraz/terytoria, Gdańsk 2000, s. 321 – 386.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Gromadzka B., Widząc – rozumieć. Dydaktyka polonistyczna wobec edukacji wizualnej. Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2009.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kowalczyk I., Podróż do przeszłości. Interpretacje najnowszej historii w polskiej sztuce krytycznej, Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”, Warszawa 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Nora P., Między pamięcią i historią: Les Lieux de Mémoire, tłum. P. Mościcki, w, „Tytuł roboczy: Archiwum”, nr 2, red. A. Leśniak, M. Ziółkowska, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2009, s. 4 – 12.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Pomian K., Historia. Nauka wobec pamięci, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Ricoeur P., Pamięć, historia, zapomnienie, tłum. J. Margański, Universitas, Kraków 2006.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wysłouch S., Literatura a sztuki wizualne, PWN, Warszawa 1994.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Universitas, Kraków 2009.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Podstawa programowa z komentarzami. Język polski.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Strony i internetowe:
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

http://www.synagoga.org.pl
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

http://www.culture.pl/baza-sztuki-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/rafal-jakubowicz
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

www.poznan.pl/trakt
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Downloads

Download data is not yet available.